مثلث آتش

مثلث آتش یک دیاگرام بسیار ساده و مفید است که شرایط لازم برای احتراق را نمایش می دهد. برای اینکه فرآیند احتراق رخ دهد، هر سه ضلع این مثلث (سوخت – هوا – حرارت) به طور هم زمان لازم است. حذف یکی از اضلاع برای جلوگیری از فرایند احتراق کافی است.

حدود اشتعال پذیری (Limits of Flammability)

یک گاز اشتعال پذیر در یک بازه محدودی از غلظت گاز در هوا مشتعل می شود. بازه اشتعال پذیری برای هر گاز یا بخار قابل اشتعال، یک مقدار معینی است و به شرح زیر می باشد:

Upper Explosive Limit (UEL) – (حداکثر حد اشتعال) 

Lower Explosive Limit (LEL) – (حداقل حد اشتعال)

در غلظت های پایین تر از LEL، غلظت گاز اشتعال پذیر پایین و رقیق بوده و در نتیجه مشتعل نمی شود که در اصطلاح، مخلوط  ‘Lean’ می باشد.

در غلظت های بالاتر از UEL، غلظت گاز اشتعال پذیر آنقدر زیاد است که سهم اکسیژن در مخلوط کاهش می یابد و در نتیجه اشتعال صورت نمی‌گیرد. در اصطلاح، مخلوط ‘Rich’ می باشد. بنابراین بازه اشتعال پذیری برای یک گاز یا یک مخلوط گازی، در بازه [LEL-UEL] قرار دارد و خارج از این بازه، گاز ها پتانسیل اشتعال پذیری ندارند.

دتکتور های LEL (LEL Sensors)

یکی از الزامات فعالیت در محیط هایی که با گازهای اشتعال پذیر سر و کار دارند، اندازه گیری مقدار گاز اشتعال پذیر در آن محیط می باشد.

غلظت یک گاز اشتعال پذیر معمولا باید کم تر از 50 درصد LEL باشد (حاشیه امنیت 50 درصدی).

گاز های کالیبراسیون معادل

زمانی که یک دتکتور در معرض پروپان 50%LEL  قرار بگیرد، همان مقدار 50% LEL را نشان می دهد. ولی زمانی که این دتکتور در معرض متان 50% LEL قرار بگیرد، 75%LEL را نشان می دهد. به عبارتی دیگر، اگر یک دتکتور با گاز پروپان 50%LEL کالیبره شده باشد و در تماس با متان 32%LEL  قرار گیرد (1.62 درصد حجمی متان)، پاسخ آن معادل 50%LEL  گاز پروپان خواهد بود (Propane Equivalent).

گاز های کالیبراسیون LEL متان

– گاز متان 5 درصد با بالانس هوا (100 درصد LEL) در این ترکیب گازی، LEL متان برابر 5 درصد متان در حجم هوا است. یعنی اگر گاز متان 5 درصد و یا بیشتر حجم هوا را اشغال کند شرایط اشتعال فراهم است و اگر کمتر از 5 باشد بی خطر است.

– گاز متان 2.5 درصد با بالانس هوا (50 درصد LEL)

در این ترکیب گازی، LEL  متان برابر 5/2 درصد متان در حجم هوا است. از این گاز در کالیبراسیون دتکتور ها و نشت یاب های گاز متان که سنسور گاز متان دارند، استفاده می شود.

از گازهای کالیبراسیون LEL  متان جهت کالیبراسیون سنسور انواع دتکتورها و آنالایزرهای گازی، دستگاه های گاز سنج و هشدار دهنده های وجود گاز های اشتعال زا در معادن، پالایشگاه ها، صنایع و … استفاده می شود.

سایر گازهای کالیبراسیون LEL

LEL C3H8 in Air

LEL C2H6
LEL C4H10
LEL C5H12
LEL C6H14
LEL C7H16
LEL C8H18
LEL C9H20
LEL C10H22

گاز های میکسLEL  فوق در درصدهای مختلف (100-50-25 و … LEL) قابل شارژ می باشند.